Farkındaysanız neredeyse tüm davranışlarımızı diğerlerine göre değerlendirme eğilimindeyizdir. Birşey yapmayı düşündüğümüz andan itibaren kafamızın içindeki “DİĞERİ NE DER, DİĞERLERİ NASIL DEĞERLENDİRİR” butonu aktifleşir ve o açıdan potansiyel davranışımızı düzenleriz çoğunlukla.
Toplumda daha çok “ELALEM NE DER?” diye ebeveynlerimiz başta olmak üzere kendini yetiştirici hatta bahçıvan gibi gören yetişkinler tarafından çok duyarız. Ebeveyn ve yetiştiriciler çoğunlukla önceki kuşak ve toplumsal öğrenmelerden edindikleri değerler sistemi içinde böyle bir değerlendirme yaparak davranışlarımıza filtre koymaya çalışırlar. Bu bir çeşit çıkmaz veya bir çeşit düzenleme mekanizması bir bakıma ebeveynlerimizin de payını çokça aldıkları.
Bu yüzden bu filtreler ile bakıldığında değerlerin yeniden gözden geçirilmesine ve bazı yargılara karşı konulmasına gerek olmaz hatta zordur. “DİĞERİ NE DER, DİĞERLERİ NASIL DEĞERLENDİRİR” filtresi bir yandan aktif haldeydek diğer yandan bireysel istek ve arzularımız sıkışıp kalabilmektedir. Böylece kendi ihtiyaç ve isteklerimiz “DİĞERİ NE DER, DİĞERLERİ NASIL DEĞERLENDİRİR” filtresine kurban gidebilmektedir. Arzu ve istekleri engellenen birey de kızgın olur ve öfkelenir. Kendi olmaktan, kendini bulmaktan ve var oluşunu yaşamaktan uzaklaşabilir.
Bu nokta birey olarak özellikle dikkat etmemiz gereken bir yerdir. Öyle bir yer ki toplumun (diğerlerinin) istediği bir ben mi yoksa kendimi oluşturmak istediğim bir ben mi?
Burada dikkate alacağımız iki nokta olduğunu düşünüyorum:
İlki toplumun istediği bir şekilde benliğimizi fazladan kurduğumuzda kendimizden uzaklaşır ve otantikliğimizi/doğallığımızı kaybederiz. Onların istediği kişiyi yaşarız. İkincisi diğerini görmezden gelen diğerinin umursanmadığı ve kaale alınmadığı bir ilkel istek/ihtiyaç temelinde hareket ettiğimizde de biraz hayvanlaşır ve sosyal bir varlık olan yönümüzü kaybetmeye başlarız.
Bu iki uç arasında bir denge yaratmaya, toplumun değerler sistemini dikkate alarak, bir dogma gibi kabul etmeyerek, düşünerek, eleştirerek ve tekrar değerlendirerek mantık süzgeçlerinden geçirerek bizim için iyi olanları koruyarak diğerleri ile birlikte var oluşumuzu inşa etmeye çalışmak daha doğru olacaktır. Öbür taraftan içten/içimizden/özümüzden gelen biricikliğimizi de koruyarak bir denge ölçüsünde istek ve arzularımıza sahip çıkmak, gerektiğinde yeni değer sistemi yaratmak bizi biz olmaya yolunda rahatlatacaktır.
Başkasının gözü bizim için ayna olmalı; kendimizi gördüğümüz, fark ettiğimiz ve yeniden değerlendirdiğimiz. Yoksa başkasının gözü nasıl görmek istiyorsa öyle olmaya çalışmamız değil. Başkası istiyor diye öyle yapmamız kendimizden uzaklaşmamıza neden olur sadece.
Kendimizi görmek için başkasının gözüne ihtiyaç duyarız. Bir diğerinin gözünden kendimizi görmeye, duymaya ve yeniden değerlendirmeye…
Bir diğeri olmadan biz kayboluruz.
Kaybolduğumuzda bu yüzden bir diğerini ararız.
Bir diğerini bulduğumuzda bir nevi kendimizi bulmuş oluruz..
Kaynak: Doktor Sitesi https://www.doktorsitesi.com/blog/makale/baskalarinin-gozunden-kendine-bakmak 5Y3T4M9H6M3Q3